Polska udziałowcem firmy Airbus? Duży wydatek i brak realnego wpływu

Po 11 latach wrócił temat kupna przez Polskę udziałów w Airbusie. Już w 2014 roku polskie media informowały, że Warszawa była zainteresowana nabyciem od jednego do dwóch proc. udziałów we francuskim koncernie lotniczo-obronny, choć Airbus nigdy zainteresowania nie potwierdził. Ponoć istniał nawet scenariusz, że Polska nabyłaby pięć proc. udziałów. Obecny zwrot Warszawy ku Francji ma być podyktowany większym zaangażowaniem się Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w kierunku azjatyckim, a nabycie udziałów we francuskim koncernie ma być zasadne, gdyż Donald Tusk chce „zakotwiczyć Polskę w Unii Europejskiej”.

Rząd Rzeczpospolitej – zdaniem dziennika „Le Monde” – chciałby, aby Polska miała udział w europejskiej grupie obok trzech państw założycielskich: Francji (10,83 proc.), Niemiec (10,82 proc.) i Hiszpanii (4,1 proc.). Kapitalizacja rynkowa Airbusa to 131 mld euro, wartość ewentualnej emisji akcji, które nabyłaby Polska, to wydatek rzędu siedmiu mld euro. Inwestycja warta około 29 mld złotych może jednak okazać się „utopiona”, gdyż Polska nie znalazłaby się w gronie decyzyjnym Airbusa, albowiem większość udziałów i tak będą mieli inwestorzy prywatni (74 proc.) i rządy Francji, Niemiec i Hiszpanii (26 proc.). Ponadto, Berlin i Paryż posiadają tzw. złote akcje, które gwarantują specjalne uprawnienia, np. prawo weta ważnych decyzji.

– W przypadku pojawiających się informacji o potencjalnym zakupie udziałów w koncernie uważam, że sprawdza się tutaj powiedzenie, że jeżeli chce się napić piwa to nie muszę kupować browaru. Przy aktualnej kapitalizacji Airbusa sięgającej 131 mld euro każdy zakupiony procent akcji to spory wydatek, który i tak nie daje Polsce realnego wpływu na firmę. Przy polityce Trumpa warto zwiększyć zamówienia w europejskim przemyśle zbrojeniowym i tyle. Można i nawet trzeba domagać się zwiększenia inwestycji Airbusa w Polsce, czy tworzenia wspólnych przedsięwzięć w przemyśle zbrojeniowym – uważa Adrian Furgalski, prezes zarządu Zespołu Doradców Gospodarczych TOR. Airbus jest już pracodawcą dla ponad 800 osób w Polsce.

Oprócz nabycia udziałów na tapet wzięta została współpraca militarna, a Polska ma poważnie rozważać zakup od dwóch do czterech samolotów do tankowania w powietrzu A330 MRTT, od sześciu do ośmiu samolotów transportowych A400M (Francuzi rozważają zamknięcie programu, więc dla Polski byłaby to ostatnia szansa na zamówienie takich samolotów), jak i do 20 helikopterów H145. Inwestycja Polski w Airbusa wiązałaby się także z nawiązaniem szerokiej współpracy na gruncie cywilnym, albowiem Polskie Linie Lotnicze LOT miałyby zamówić 85 airbusów A220 (50 zamówień i 35 opcji). Narodowy przewoźnik jest na ostatniej prostej przy wyborze dostawcy nowych samolotów regionalnych (wybór producenta trwa już kilkanaście miesięcy).

Ekspert wskazuje, że „o ile można powiedzieć, iż bezpieczeństwo Polski nie ma ceny, to przy procesie zakupu floty cywilnej przez LOT trzeba pamiętać, żeby nie robić niczego na siłę”. Lotniczy operator znad Wisły nie powinien być wciągany z warunki umowne rządowej transakcji. – Jakąkolwiek maszynę wybierze przewoźnik, trzeba pamiętać o rachunku ekonomicznym. Samolot musi być dopasowany do strategii przewoźnika, a przede wszystkim jego koszty muszą być możliwe do spłacenia z działalności operacyjnej – dodaje Furgalski. PLL LOT ogłosiły ostatnio, że działalność w 2024 roku pozwoliła na wygenerowanie 688 mln złotych zysku netto. Obsłużono 10,7 mln pasażerów, co oznacza, że każdy przewieziony podróżny zapewnił zarobek w wysokości 64 złotych, co jest wynikiem powyżej prognoz zysku IATA.